Afgelopen maand bereikte de spotprijs van goud – dus de prijs die je betaalt als je nú goud wilt kopen en dat direct tot je beschikking wilt hebben - een record. Eén troy ounce goud, de meeteenheid die professionals in de financiële wereld en de metaalindustrie gebruiken voor edelmetalen zoals zilver en goud, kostte toen ruim $2.400.
Inmiddels is goud weer ietsje goedkoper geworden, maar de prijs ligt nog altijd erg hoog: op dinsdag 14 mei rond het middaguur was dat bijvoorbeeld €2.172 per troy ounce. Aangezien één troy ounce ruim 31 gram is (om precies te zijn 31,1035 gram), komt dat neer op een goudprijs van een kleine €70 per gram.
Hoe dat komt? In elk geval is de vraag naar fysiek goud groter geworden – vooral vanuit China en het Midden-Oosten, legt fondsmanager Ned Naylor-Leyland van het Jupiter AM Gold & Silver Fund uit in een rapport van zijn hand van eind april. Dat zou volgens hem onder andere kunnen komen door zorgen over de inflatie en de toenemende geopolitieke spanningen in het Midden-Oosten, zoals door het conflict in Gaza.
In dat kader is het echter opmerkelijk dat beleggers afgelopen jaar juist heel veel geld teruggetrokken hebben, dat ze geïnvesteerd hadden in beursgenoteerde indexfondsen voor edelmetalen, zogeheten ETC’s. In een jaar tijd verdween er zo maar liefst $15,6 miljard uit dergelijke ETF's, waarvan het grootste deel (een recordhoeveelheid) in april. Beleggers in ETC’s hebben kennelijk massaal hun winst genomen. Zij zijn dus duidelijk niet de drijvende kracht achter de enorm hoge goudprijs van afgelopen maand.
Wie koopt al dat goud?
Waar wordt die dan wél door veroorzaakt? Om te beginnen is China een van de belangrijkste goudkopers geworden wereldwijd. In 2023 kochten Chinezen een kleine 1.090 ton goud, een stijging van 8,73% op jaarbasis, althans volgens de China Gold Association (CGA). Dat is een soort brancheorganisatie voor bedrijven die in de goudsector actief zijn, die nauwe banden heeft met de Chinese overheid. Het adviseert de staat bijvoorbeeld ook over monetaire, macro-economische beslissingen rond goud, zo blijkt uit de informatie op haar eigen website.
Een andere indicator van de gestegen vraag naar goud in China is de Shanghai Gold Exchange (SGE), een toonaangevende beurs voor de handel in edelmetalen zoals goud, platina en palladium. Die meldde dat de vraag naar goud in 2023 met 95% is gestegen.
Jonge Chinezen tuk op goud
Volgens fondsmanager Ned-Naylor gaat daar "een interessante demografische verschuiving achter schuil". Jonge kopers tussen de 25 en 34 jaar waren afgelopen jaar namelijk verantwoordelijk voor bijna zestig procent van de totale Chinese vraag. Deels is dat verklaarbaar door de gedaalde koersen van Chinese aandelen en de gedaalde vastgoedprijzen in dat land, aldus Ned-Naylor. Deze jonge kopers kiezen ervoor om fysiek goud te kopen bij wijze van een redelijk stabiele langetermijninvestering.
Goede kans dat de huidige grote vraag naar goud beperkt blijft tot Aziaten, denkt Bert Flossbach, een van de oprichters van de Duitse vermogensbeheerder Flossbach von Storch, die diverse gemengde fondsen aanbiedt. In Europa heeft het ongeveer €70 miljard onder beheer, volgens de Belgische financiele krant De Tijd, die Flossbach afgelopen najaar uitgebreid interviewde.
Voor Amerikaanse beleggers moet de rente op obligaties "eerst aanzienlijk dalen, wil goud opnieuw aantrekkelijk worden als inflatiebescherming," zo schreef Flossbach. Tegelijkertijd is het volgens hem "onmogelijk om serieuze voorspellingen te doen over de goudprijs". Hij memoreert dat beleggers de afgelopen tien jaar gemiddeld jaarlijks een stijging van de goudprijs van ruim 8% in euro’s hebben meegemaakt. Zo’n hoge groei moeten zij ‘vooruitkijkend niet opnieuw verwachten’.
Goud maakt weliswaar al sinds de jaren negentig deel uit van de gemengde fondsen van Flossbach von Storch, maar niet met het oog op het rendement, legde de mede-oprichter, inmiddels een zestiger, afgelopen november uit in De Tijd. Hij ziet goud als een verzekeringspolis, dus als een beschermingsmechanisme dat deel uitmaakt van een gediversifieerde beleggingsstrategie.
Aandelen van gouddelvers veren op
De prijs van fysiek goud mag dan sterk gestegen zijn, de aandelenkoersen van de mijnbouwbedrijven die dit edelmetaal delven en verkopen, volgden op afstand en met vertraging. Dat zie je als je twee beursgenoteerde indexfondsen van hetzelfde fondshuis (Blackrock) voor goud met elkaar vergelijkt: de iShares Physical Gold ETC en de iShares Gold Producers ETF. De eerste haalde afgelopen jaar een winst van 17,7%, het tweede fonds, dat in mijnbouwbedrijven belegt, slechts 2,5%.
Anderzijds lijkt er de afgelopen drie maanden iets van een inhaalslag gaande. De koers van de iShares ETC, die in fysiek goud investeert, steeg in die periode 14,4%, minder hard dan de 20,4% van de ETF die inzet op aandelen van goudmijnbedrijven. Die laatste kunnen hard mee stijgen met de goudprijs, maar dat gebeurt lang niet altijd. Over het algemeen zijn aandelen van mijnbouwbedrijven volatieler.
Ommekeer voor mijnbouwaandelen in goud?
Dat ziet Imaru Casanova, portefeuillemanager goud en edelmetalen bij ETF-aanbieder VanEck: "Na een jarenlange onderwaardering ten opzichte van fysiek goud presteren de NYSE Arca Gold Miners-index en de MVIS Global Juniors Gold Miners-index sinds maart aanzienlijk beter dan fysiek goud. Dat zou het begin kunnen markeren van een langverwachte ommekeer voor goudmijnbouwaandelen," aldus Casanova in een notitie die hij eind april publiceerde.
Organische groei is echter niet eenvoudig in de goudsector, stelt Casanova. "Nieuwe goudafzettingen zoeken of bestaande afzettingen exploreren, dat is een moeizaam, langdurig en kapitaalintensief proces. Om hun reserves uit te breiden en uitgeputte bronnen aan te vullen, moeten spelers over het algemeen andere bedrijven of activa verwerven." Zijn conclusie luidt: hoe verder gevorderd in dat proces een bedrijf is, des te hoger de beurswaardering wordt en hoe sneller het bedrijf in kwestie groeit.
Onderstaande tabel geeft ene overzicht van in Europa gevestigde ETF's in aandelen van mijnbouwbedrijven die goud delven:
Dit artikel van Morningstar.uk is vrij vertaald door journalist Rentsje de Gruyter en aangevuld met uitleg over de troy ounce, de CGA en Flossbach von Storch.
