De Europese Centrale Bank (ECB) zal donderdag naar verwachting haar eerste renteverlaging in acht jaar aankondigen. Het belangrijkste rentetarief in de eurozone zal naar verwachting met 0,25 procentpunt dalen tot 4,25%, een verlaging die volgt op die van de Zwitserse Nationale Bank en de Zweedse Riksbank in respectievelijk maart en mei.
Ook als de ECB de rente donderdag verlaagt, gaan beleggers ervan uit dat de centrale bank in een zeer traag tempo doorgaat met het verlagen van de leenkosten en het terugdraaien van een aantal renteverhogingen in de afgelopen jaren.
In totaal rekenen de markten momenteel op minder dan 0,60 procentpunt aan renteverlagingen in 2024, wat neerkomt op twee verlagingen en een kans van 50% op een derde. Dit is lager dan in april, toen de markten drie renteverlagingen verwachtten, en dan in januari, toen minstens vijf verlagingen op tafel lagen, volgens Reuters.
De verlaging op 6 juni lijkt een uitgemaakte zaak, maar elke andere uitkomst zal donderdag een schok door de markten sturen, zegt Michael Field, Europees marktstrateeg bij Morningstar.
Inflatie eurozone stijgt
De verwachte verlaging komt ondanks de recente opflakkering van de consumentenprijzen in de eurozone. De inflatie had de doelstelling van de bank van 2% benaderd, maar zowel de algemene als de kerninflatiecijfers voor mei kwamen boven verwachting uit en markeerden de eerste maand-op-maand versnelling van 2024.
De inflatie in de eurozone steeg van 2,4% in april naar 2,6% op jaarbasis, aldus Eurostat op 31 mei. De kerninflatie, die de prijzen weergeeft zonder energie- en voedselkosten, versnelde ook tot 2,9%, van 2,7% in april.
Zal de ECB opnieuw verlagen in juli?
Bij het rentebesluit van donderdag zal de markt nauwlettend in de gaten houden welke tekenen de ECB geeft over wat er na juni gaat gebeuren. De markten zullen op zoek gaan naar aanwijzingen van ECB-voorzitter Christine Lagarde over mogelijke verlagingen tijdens de vergadering op 18 juli.
“De inflatie in de eurozone is de afgelopen 18 maanden duidelijk gedaald, waardoor de druk op de ECB is afgenomen”, zegt Field. “De arbeidsmarkt in Europa blijft echter krap, met de laagste werkloosheid in meer dan 30 jaar. De inflatie in de dienstensector blijkt hardnekkig en hoewel de algemene inflatie slechts 60 basispunten boven het door de ECB beoogde niveau van 2% ligt, is het begrijpelijk dat de bank niet overhaast wil overgaan tot massale renteverlagingen en mogelijk van koers moet veranderen als de inflatie veel verder stijgt."
“Of er dit jaar of begin volgend jaar nog meer renteverlagingen volgen, zal de naald waarschijnlijk geen van beide bewegen. De ECB heeft aangegeven de rente te willen verlagen, dus hoewel de timing van renteverlagingen nog niet 100% duidelijk is, is de richting in ieder geval wel duidelijk.”
Konstantin Veit, portefeuillemanager bij Pimco, betwijfelt of de ECB donderdag veel richtlijnen zal geven en verwacht dat het bestuur zijn aanpak per vergadering zal herbevestigen en zal vertrouwen op de gegevens: “We denken daarom dat het onwaarschijnlijk is dat de ECB zich zal vastleggen op een specifiek rentepad”, zegt hij. Pimco verwacht echter een voorzichtige aanpak, met stappen van 0,25 procentpunt.
Marco Wagner van Commerzbank Economic Research zei in een notitie van 31 mei: “Er is zeker een risico dat de numeriek superieure duiven in de Raad van Bestuur van de ECB de kans zullen grijpen en zullen aandringen op een tweede renteverlaging in juli. Als de inflatiecijfers in mei en juni laag blijken te zijn, zou dit niet uitgesloten zijn.
Monetair beleid blijft restrictief
"De duiven zouden kunnen aanvoeren dat, ondanks een eerste renteverlaging in juni, de reële rente waarschijnlijk niet zal dalen gezien de neerwaartse trend in de inflatie en dat het monetaire beleid daarom restrictief zal blijven. Sommige leden van de Raad van Bestuur, zoals de Est Madis Müller, hebben zich nu echter expliciet uitgesproken tegen een snelle verdere renteverlaging in juli,” voegde Wagner eraan toe.
“Andere leden ... zoals de Spaanse Pablo Hernández de Cos ... hebben gezegd voorzichtig te werk te gaan na de stap van juni. Daarom verwachten we nog steeds geen renteverlaging in juli.”
Volgens economen van de Zwitserse bank J. Safra Sarasin: “De markt rekent op een langzaam tempo van ongeveer 1,5 in verlagingen voor de rest van het jaar. Dit is volgens ons niet veel. De inflatie vertoont een neerwaartse trend en de economische groei blijft traag na twee jaar stagnatie. Het beleid is duidelijk restrictief en de ECB kan het zich veroorloven om wat doortastender te zijn.”
Ze blijven verwachten dat de verlaging wordt gevolgd door nog drie verlagingen dit jaar. “Dit is volgens ons niet veel. De inflatie vertoont een neerwaartse trend en de economische groei blijft traag na twee jaar stagnatie. Het beleid is duidelijk restrictief en de ECB kan het zich veroorloven om wat doortastender te zijn", staat te lezen in een notitie van de analisten van 29 mei.
Hoe zullen renteverlagingen markten beïnvloeden?
Aandelenmarkten hebben de neiging om te stijgen bij verwachte renteverlagingen, terwijl obligatiemarkten eronder lijden. Aan de andere kant, nu de rente al hoog is, betekent een dalende rente ook een lagere obligatierente, waardoor de obligatiekoersen stijgen. Lagere rentes maken bestaande obligaties ook aantrekkelijker voor rendementen, met name obligaties die al zijn uitgegeven in een periode van hoge rentes.
Ondertussen zal de spaarrente op bankrekeningen waarschijnlijk dalen, ten nadele van spaarders. Leners daarentegen zullen profiteren van lagere rentetarieven omdat consumentenschulden en hypotheken goedkoper worden. In haar laatste Economic Bulletin zei de ECB dat de leentarieven hoog blijven, met een verdere lichte verstrakking voor leningen aan bedrijven en een gematigde versoepeling voor hypotheken.
Wat gaan markten doen als de ECB de rente handhaaft?
Als de ECB de markten daarentegen verrast en de rente donderdag niet verlaagt, zullen zowel de aandelenkoersen als de obligatiekoersen dalen, meldt mijn collega Sara Silano. “Monetair beleid dat strakker is dan verwacht, heeft meestal een negatief effect op obligatiekoersen”, zegt Nicolò Bragazza, associate portfolio manager bij Morningstar Investment Management.“Staatsobligaties met een langere looptijd worden het zwaarst getroffen, omdat ze gevoeliger zijn voor strengere monetaire beleidsverwachtingen.”
Op de aandelenmarkten zouden nutsbedrijven, onroerend goed en consumentengoederen de meest getroffen sectoren zijn.
