In een alom verwacht beleidsbesluit, gestuurd door alle bestuursleden op een na, kondigde de Europese Centrale Bank (ECB) vandaag een verlaging van de belangrijkste rentetarieven met 0,25 procentpunt aan. Tegelijkertijd verhoogde de ECB de verwachtingen voor 2024 en 2025, en gaf het geen details geven over verdere verlagingen, anders dan dat verdere verlagingen langzaam zullen gaan.
• Herfinancieringsrente: 4,25% van 4,50%
• Marginale beleningsfaciliteit: 4,50% van 4,75%
• Depositorente: 3,75% van 4,00%
Europese aandelen leverden in, waarbij de Stoxx Europe 600 Index de winst van eerder vandaag weer kwijtraakte. De euro won kortstondig ten opzichte van de dollar, maar zakte vervolgens weer terug.
ECB-voorzitter Christine Lagarde gaf geen inzicht in een toekomstig traject van renteverlagingen en herhaalde daarmee eerdere verklaringen dat de raad van bestuur van de ECB een data-afhankelijke aanpak zal volgen, die per vergadering wordt bepaald.
"Ik denk dat de richting waarin we gaan nu duidelijk is, maar de snelheid van de verlagingen kan lager uitvallen dan eerdere verwacht," zegt Michael Field, strateeg voor de Europese markten bij Morningstar, in een reactie.
“Op basis van een geactualiseerde beoordeling van de inflatievooruitzichten, de dynamiek van de onderliggende inflatie en de kracht van de monetaire beleidstransmissie is het nu passend om de mate van monetaire beleidsrestrictie te matigen na negen maanden waarin de rente stabiel is gehouden”, luidde de inleidende verklaring.
Dit is de eerste renteverlaging in vijf jaar en volgt op tien renteverhogingen sinds de in Frankfurt gevestigde instelling in juli 2022 begon met haar renteverhogingscyclus.
De markten houden momenteel rekening met een kans van 12% op een verdere verlaging van de ECB tijdens de vergadering van 18 juli en een kans van 63,4% op een verlaging in september. Of er in 2024 een derde verlaging komt, is een heikel punt van discussie en de markten houden niet langer rekening met meer dan twee verlagingen.
"Het laatste wat de ECB wil is de rente verhogen als de inflatiecijfers van volgende maand weer opflakkeren. De remedie is dus om niet overhaast beslissingen te nemen. We hebben een lange weg afgelegd van de inflatiecijfers van 10,6% die 18 maanden geleden nog hoog waren, en op dit moment lijken lagere rentetarieven gepast,” aldus Morningstar-strateeg Field.
De rente op de basisherfinancieringstransacties en de rente op de marginale beleningsfaciliteit en de depositofaciliteit worden met 0,25 procentpunt verlaagd naar respectievelijk 4,25%, 4,50% en 3,75% met ingang van 12 juni, aldus de verklaring.
ECB stelt inflatieprognose opwaarts bij
De meest recente prognoses van het Eurosysteem voor zowel de nominale als de kerninflatie zijn voor 2024 en 2025 naar boven bijgesteld ten opzichte van de prognoses van maart. De medewerkers gaan nu uit van een gemiddelde nominale inflatie van 2,5% in 2024, 2,2% in 2025 en 1,9% in 2026.
Voor de inflatie exclusief energie en voedsel gaan de medewerkers uit van een gemiddelde van 2,8% in 2024, 2,2% in 2025 en 2,0% in 2026. De economische groei zal naar verwachting aantrekken tot 0,9% in 2024, 1,4% in 2025 en 1,6% in 2026.
ECB loopt voor op Fed met rentebesluit
De Raad van Bestuur van de ECB schreef geschiedenis, omdat het de eerste keer was dat de Europese bank een rentestap eerder deed dan haar Amerikaanse tegenhanger. Maar de verlaging volgde op soortgelijke stappen van andere grote westerse centrale banken. De Zwitserse Nationale Bank (SNB) was de eerste grote bank die in maart een renteverlaging aankondigde, gevolgd door de Zweedse Riskbank in mei. Gisteren kondigde de Bank of Canada aan na zes opeenvolgende pauzes haar daggeldrente te verlagen naar 4,75%.
De Amerikaanse Federal Reserve (Fed) en Bank of England (BoE) zullen hun monetaire beleidsbeslissingen bekendmaken op respectievelijk 12 en 20 juni. In de VS worden renteverlagingen uitgesteld vanwege de verrassende inflatie in het eerste kwartaal, zegt Preston Caldwell, Amerikaans econoom bij Morningstar. “Onze verwachting voor de federal funds rate voor eind 2024 verschuift naar 4,75%-5,00% van eerder 4,25%-4,50%.”
Hoe ver zullen Europese rentes dalen?
De meeste analisten zijn het erover eens dat de ECB de rente tijdens de vergadering van 18 juli ongewijzigd zal laten, maar de rente tijdens de vergadering van 12 september langzaam verder zal verlagen met 0,25 procentpunt.
"Als de ECB de renteverlaging deze week niet zo nadrukkelijk had aangekondigd, zou er volgens ons een verhit debat zijn ontstaan over de vraag of er moet worden gewacht op meer gegevens na de weinig bemoedigende loon- en inflatiecijfers van de afgelopen weken. Het is zeer waarschijnlijk dat Lagarde de markten zal leiden naar een hold in juli, met de volgende aanpassing in september of oktober", aldus Dave Chappell, Senior Fund Manager, Fixed Income bij Columbia Threadneedle Investments, in een toelichting voorafgaand aan het besluit van de ECB van vandaag.
Karsten Junius, hoofdeconoom bij J. Safra Sarasin Sustainable, is het ermee eens dat een renteverlaging in september het meest waarschijnlijke scenario is. "Wij zijn van mening dat het monetaire beleid te lang te restrictief is geweest. Daarom verwachten we verdere renteverlagingen in september, oktober en december, naar een niveau van 3,0% tegen het einde van het jaar. De markten gaan momenteel uit van een niveau van 3,3% voor december", zei hij in een toelichting voorafgaand aan de vergadering van vandaag.
"Volgens ons verwachten de financiële markten dit jaar niet voldoende renteverlagingen. De eurozone verschilt duidelijk van de Verenigde Staten en we verwachten dat de ECB onafhankelijk van de Federal Reserve en volgens haar binnenlandse behoeften zal handelen."
Kathleen Brooks, onderzoeksdirecteur bij XTB, verwacht dit jaar nog twee renteverlagingen. “De markt rekent momenteel op nog twee renteverlagingen dit jaar en verwacht dat de rente in de eurozone eind 2024 zal uitkomen op 3,25%, vergeleken met 4,84% voor de VS”, zei ze.
Hoe zullen renteverlagingen de markten beïnvloeden?
Aandelenmarkten hebben de neiging om te stijgen bij verwachte renteverlagingen. Op de obligatiemarkten betekent een dalende rente ook een lagere obligatierente, waardoor de obligatiekoersen stijgen. Lagere rentes maken bestaande obligaties ook aantrekkelijker voor rendementen, met name obligaties die al zijn uitgegeven in een periode van hoge rentes.
Ondertussen zal de spaarrente op bankrekeningen waarschijnlijk dalen, ten nadele van spaarders. Leners daarentegen zullen profiteren van lagere rentes omdat consumentenschulden en hypotheken goedkoper worden. In haar laatste Economic Bulletin zegt de ECB dat de rente op zakelijke leningen al licht is gedaald, tot 5,2% eind 2023, terwijl de hypotheekrente verder is gestegen tot 4,0%.
