De Europese Central Bank zal tijdens haar vergadering op 12 september een renteverlaging van 0,25 procentpunt aankondigen, waarmee het de tweede renteverlaging zou zijn na de start van haar renteverlagingscyclus in juni.
“Met 85% van de ondervraagde economen die een renteverlaging van 25 basispunten door de ECB verwachten, kunnen we gerust zeggen dat de markten teleurgesteld zullen zijn als dit niet gebeurt. Maar als de verwachtingen zo eensgezind zijn, is daar meestal een reden voor. In feite zijn er twee duidelijke redenen”, zegt Michael Field, strateeg bij Morningstar.
“Ten eerste zijn de macro-economische gegevens die sinds de laatste ECB-vergadering naar voren zijn gekomen, zeer ondersteunend voor de huidige koers, dus verdere renteverlagingen. Het BBP van de eurozone steeg in het tweede kwartaal met 0,3%, geen enorme groei, maar wel solide. Zeker als je bedenkt dat we vorig jaar ternauwernood een technische recessie zijn misgelopen. Nu we over de helft van het jaar zijn, wijzen de prognoses van economen op een groei van ongeveer 1% voor het hele jaar 2024, zeer zeker een stap in de goede richting. Vervolgens daalde de inflatie in heel Europa opnieuw in augustus; peilingen wezen op een stijging van 2,2% op jaarbasis, waardoor het binnen aanraakafstand van het beoogde niveau van 2% ligt”, aldus Field.
Ten tweede was de toespraak van Jerome Powell op 23 augustus in Jackson Hole ondubbelzinnig: de Federal Reserve doet mee met de ECB, de Bank of England en de Zwitserse nationale bank en is overgestapt op een renteverlaging. “Het lijkt er nu op dat het pad duidelijk is voor centrale banken in de westerse wereld, wat de ECB alleen maar meer steun geeft dat de richting die ze zijn ingeslagen met het verlagen van de rente de juiste is”, voegde Field eraan toe.
Tijdens de vergadering van juni verlaagde de bank de rentes naar:
• Belangrijkste herfinancieringsrente: 4,25%, omlaag van 4,50%;
• Rentetarief voor de marginale beleningsfaciliteit: 4,50% van 4,75%;
• Rentetarief voor de depositofaciliteit: 3,75% van 4,00%.
Is de inflatie eindelijk onder controle?
De meeste economen zijn het erover eens dat de verwachte verlagingen in voorzichtige stappen van 0,25 procentpunt zullen plaatsvinden, waarbij nog een verlaging wordt verwacht tijdens de vergadering van de ECB in december en enige waarschijnlijkheid wordt toegekend aan een extra stap in oktober, aangezien de inflatie op koers ligt om de doelstelling van 2% van de ECB in 2026 te halen.
“De jongste inflatiecijfers waren positief en gaan de goede kant op. Dat is het grote voordeel van de eurozone ten opzichte van de VS”, zei Carsten Roemheld, kapitaalmarktstrateeg bij Fidelity, tegen Morningstar in een telefoongesprek op 3 september.
Roemheld wijst echter op de onzekerheid over de inflatietrend met betrekking tot de energieprijzen. De Brent-olieprijzen zijn op jaarbasis met bijna 20% gedaald, ondanks een ernstig conflict in het Midden-Oosten dat op 7 oktober 2023 begon. Ondertussen hebben de Europese benchmarkprijzen voor TTF-gas hun hoogste niveau bereikt sinds december 2023, door verschillende onderbrekingen in de wereldwijde LNG-infrastructuur en gepland onderhoud in Noorwegen.
Hij wijst ook op de discrepantie tussen de aandelen- en obligatiemarkten. “De aandelen- en obligatiemarkten prijzen verschillende ontwikkelingen in. De dalende obligatierente geeft aan dat marktdeelnemers obligaties kopen om hun risico's af te dekken. Tegelijkertijd stijgen de aandelenmarkten van het ene hoogtepunt naar het andere”, zei Roemheld. Hij verwacht dat de inflatie in 2025 boven het door de ECB gewenste niveau van 2% zal blijven.
Hoe vaak zal de ECB de rente verlagen in 2024?
In het basisscenario blijft Fidelity uitgaan van twee renteverlagingen in 2024, met twee stappen van elk 25 basispunten in september en december. De depositofaciliteit zou dan aan het eind van het jaar op 3,25% staan. Fidelity verwacht nog drie driemaandelijkse verlagingen in 2025, waardoor het rentetarief in september 2025 uitkomt op 2,50%.
DWS blijft ook uitgaan van twee renteverlagingen in september en december van dit jaar. In 2025 zal de rente elk kwartaal met 25 basispunten dalen totdat de beoogde rente van 2,50% in september 2025 is bereikt, voorspelt Ulrike Kastens, Europees econoom bij DWS. “De Raad van Bestuur van de ECB zal zeker willen voorkomen dat de rente te snel wordt verlaagd en zo een hernieuwde stijging van de inflatie wordt geaccepteerd”, vertelde ze Morningstar in een interview op 5 september.
Het enige dat pleit voor een extra renteverlaging in oktober zou volgens Kastens een sterker dan verwachte economische inzinking en een sterker dan verwachte renteverlaging in de VS zijn.
Ze verwacht ook niet dat de inflatie volgend jaar de ECB-doelstelling van 2% zal halen. DWS voorspelt een gemiddelde inflatie van 2,5% voor de eurozone dit jaar en 2,3% in 2025. Daarna zal de inflatie zich volgens Kastens waarschijnlijk stabiliseren rond de 2%.
Bastian Freitag, hoofd Fixed Income Duitsland bij Rothschild & Co, zei dat hij ook rekening houdt met verlagingen van 25 basispunten in september en december en verdere stappen per kwartaal in 2025. Hoewel de inflatie aan het eind van het jaar waarschijnlijk weer iets zal aantrekken als gevolg van basiseffecten, beweegt het percentage zich geleidelijk in de richting van 2%, zei hij. Risico's zijn de inflatie van de dienstenprijzen, de olieprijzen, een lichte toename van de groei van de geldhoeveelheid en de loonontwikkeling, vertelde Freitag op 5 september aan Morningstar.
ECB kan vooruitzichten voor BBP groei verlagen
Kastens van DWS zei ook dat ze verwacht dat de economen van de ECB hun prognose voor de BBP-groei tijdens de vergadering in september naar beneden zullen bijstellen. In de prognose van de centrale bank van juni stond dat de economische groei naar verwachting zal versnellen tot 0,9% in 2024, 1,4% in 2025 en 1,6% in 2026. DWS verwacht daarentegen dat de economie van de eurozone in 2025 slechts met 1% zal groeien.
Hoe zullen renteverlagingen de markten beïnvloeden?
Aandelenmarkten hebben de neiging om te stijgen bij verwachte renteverlagingen. Op de obligatiemarkten betekent een dalende rente een lager rendement, waardoor de obligatiekoersen stijgen. Lagere rentes maken bestaande obligaties ook aantrekkelijker voor rendementen, met name obligaties die al zijn uitgegeven in een periode van hoge rentes.
Ondertussen zal de spaarrente op bankrekeningen waarschijnlijk dalen, ten nadele van spaarders. Leners daarentegen zullen profiteren van lagere rentes omdat consumentenschulden en hypotheken goedkoper worden.