De verliefdheid van beleggers op thematische strategieën begint af te nemen. In 2024 hadden in Europa gevestigde thematische exchange-traded funds hun eerste volledige jaar van netto-uitstroom (€1,1 miljard) in tien jaar, zelfs toen ETF’s meer in het algemeen een recordinstroom meldden.
“Thematisch beleggen heeft nog steeds last van een kater van de excessen van de post-Covid hausse”, legt Kenneth Lamont, expert passief beleggen bij Morningstar, uit: “Dit kan worden gelezen als onderdeel van het actief-passief verhaal, waarbij passieve beleggingen het grootste deel van de activa verzamelen. Zelfs passieve thematische beleggingen kunnen als actief worden beschouwd omdat ze grote bedragen inzetten tegen de brede markt, vervolgt hij. Met dit in gedachten is het minder verrassend dat we een uitstroom hebben gezien in thematische beleggingen in het algemeen.
De onttrekkingen werden veroorzaakt door de afkoeling van de belangstelling voor duurzame thema’s zoals de energietransitie. “De behoefte aan duurzame energieoplossingen zal waarschijnlijk niet verdwijnen, dus dit kan het moment zijn voor beleggers met een beleggingshorizon op middellange tot lange termijn om te overwegen in te kopen", aldus Lamont.
Lancering nieuwe thema-ETF’s stopt niet ondanks uitstroom
Het beheerde vermogen en het aanbod aan thematische ETF’s dat in Europa beschikbaar is, is in 2024 echter verder uitgebreid: eind vorig jaar telden we 229 thematische ETF’s in Europa, vergeleken met 205 tot en met december 2023.
De grote winnaars onder de thema’s voor 2024 zijn de thema’s die het meest zijn blootgesteld aan de Magnificent 7, waaronder fintech, kunstmatige intelligentie, big data, robotica en automatisering. Ze hebben duidelijk geprofiteerd van de hausse in AI.
Aan de andere kant was batterijtechnologie de grote verliezer van 2024. Mijnbouwers werden ook getroffen door kelderende lithiumprijzen, terwijl batterijproducenten te maken kregen met overproductie.
iShares domineert de markt
Net als bij de ETF-markt in het algemeen, is iShares de dominante speler qua omvang, hoewel de specialistische aard van thematisch beleggen betekent dat andere kleinere aanbieders zoals VanEck, Wisdomtree en Global X allemaal in de top-ranking voorkomen. Strakke tracking is de sleutel als het gaat om mainstream aandelen. Lamont van Morningstar legt uit: “De belangrijkste onderscheidende factor bij thematische beleggingen is het vertrouwen dat de beheermaatschappij het fonds lang genoeg openhoudt om te profiteren van de ontwikkeling van het thema. In een hoek van het fondsenuniversum waar veel fondsen worden gelanceerd en gesloten, is dit niet vanzelfsprekend”.
Wat te verwachten van thematisch beleggen in 2025?
Thematisch beleggen probeert seculiere groeithema’s te benutten. Thematisch beleggen is van nature veranderlijk en daarom is het normaal dat er periodiek nieuwe beleggingsthema’s opduiken.
“Wat lanceringen betreft, verwacht ik onze eerste ETF voor kwantumcomputing en mogelijk enkele lanceringen op het gebied van deglobalisering en onshoring”, zegt Kenneth Lamont. Beleggers moeten echter niet vergeten om elke nieuwe lancering goed te bekijken voordat ze investeren. “Er bestaat geen twijfel over dat kwantumcomputing een potentieel wereldveranderende technologie is, maar we moeten ons afvragen hoeveel aandelen op dit moment pure plays zijn en wat precies de prijs van deze aandelen vandaag bepaalt", vervolgt hij.
3 (moeilijke) weddenschappen om te winnen bij thematisch beleggen
Thematisch beleggen heeft een krachtig verhaal. Het spreekt beleggers aan omdat ze relatief eenvoudig te begrijpen zijn. Beleggingsthema’s spelen in op krachtige verhalen die beleggers vaak goed kennen, zoals de vergrijzing, de overgang naar een digitale economie of de opkomst van elektrische voertuigen. Dat maakt ze aantoonbaar makkelijk te begrijpen.
Beleggers in thematische producten doen in wezen drie weddenschappen: dat het door hen gekozen thema zal groeien zoals verwacht, dat de bedrijven die hun fondsen aanhouden gepositioneerd zijn om te profiteren van de groei van dat thema en dat de winstgroei zich zal vertalen in aantrekkelijke aandelenrendementen.
De waarheid is dat de kans dat je deze weddenschappen wint laag is (maar de verwachte uitbetaling kan hoog zijn). Morningstar Research toont het percentage fondsen dat overleeft en beter presteert dan een wereldwijde aandelenbenchmark (zoals de Morningstar Global Markets Index) over verschillende tijdsperioden.
Hoewel er korte perioden zijn geweest waarin thematische fondsen opvallende rendementen hebben behaald, met name in de bullmarkt na de pandemie, zijn de prestaties in andere perioden lang niet zo overtuigend geweest. In Europa was een verbazingwekkende 68% van de fondsen die medio 2009 bestonden, medio 2024 gesloten. Dit uitvalpercentage beperkte de kans voor een belegger om een winnaar te kiezen in deze periode aanzienlijk. In feite heeft slechts 5% van de fondsen het overleefd en het beter gedaan dan de wereldwijde aandelen over deze periode.
De auteur of auteurs hebben een positie in effecten die in dit artikel genoemd worden. Ontdek meer over Morningstar's redactionele beleid..