(Opmerking: de genoemde belastingvoordelen in dit artikel hebben betrekking op de Amerikaanse fiscale regelgeving en hoeven niet overeen te komen met de situatie in Nederland of België)
Vraag: Ik heb al een hele tijd indexfondsen in mijn portefeuille. De laatste tijd denk erover om over te stappen op een ETF vanwege de lagere kosten. Ik hoor bijna elke dag wel over een nieuw ETF met nog lagere kosten en vaak hoeft er niet eens commissie betaald te worden.
Antwoord: U hebt gelijk – met de opkomst van commissievrije transacties is een van de belangrijkste nadelen van beleggen in ETFs in plaats van traditionele beleggingsfondsen weggenomen. Vooral voor mensen die periodiek beleggen. Maar dat houdt niet in, dat het kostenaspect het enige is waar u op moet letten bij uw beslissing om óf in een ETF óf in een indexfonds te beleggen. Voordat u uw traditionele beleggingsfonds afdankt, moet u onderstaande belangrijke aspecten overwegen.
Wat zijn de kostenverschillen?
Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar de meeste brede, indexvolgende beleggingen zijn massaproducten. De transactiekosten zijn één van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste onderscheidende factor. Op het eerste gezicht lijkt het misschien niet veel als een traditioneel indexfonds 0,15 procent kost en een ETF 0,06 procent berekent, maar in de loop van de tijd kan een verschil van 0,09 procent een aanzienlijk rendementsverschil betekenen.
Gebruik Morningstar's Cost Analyzer om te zien hoeveel u kunt besparen door uw indexfonds in te ruilen voor een ETF met lagere kosten. In deze tool zitten zowel de kostenratio’s verwerkt als de eventuele commissie die u betaalt bij aankoop en verkoop van de aandelen. Er zijn ETF-aanbieders die calculators hebben die kunnen bepalen wat de impact is van de biedt-laatspreads en van de transactiekosten en kostenratio’s, zoals Vanguard.
Zit er in uw traditionele fonds een kapitaalwinst of -verlies?
Als het erop lijkt dat u geld kunt besparen door over te stappen van een indexfonds naar een ETF, kijk dan nog iets verder. Houd ook rekening met de belastinggevolgen van een verkoop als het een belastbare belegging betreft. Indien de intrinsieke waarde van het indexfonds op dit moment hoger is dan uw huidige kostprijs, dan bent u een kapitaalwinstbelasting verschuldigd wanneer u verkoopt en misschien verdient u het belastingbedrag niet terug tijdens de looptijd van uw ETF-belegging. Morningstar's Trade Analyzer tool helpt u rekening te houden met de fiscale kosten van de overstap.
Als uw indexfondsbelegging minder waard is dan u ervoor betaald heeft – en helaas is dat tegenwoordig vaak het geval bij aandelenfondsen – dan is de tijd misschien nu rijp om te verkopen, het fiscale verlies te boeken en over te stappen op een gelijksoortige ETF. Let er alleen op, dat er geen sprake is van de wash-sale-regel. Dit houdt in, dat u om het verlies te kunnen aftrekken hetzij 30 dagen moet wachten met de aankoop van ETF-aandelen nadat u uw indexfonds heeft verkocht, of een ETF moet kopen dat een andere index volgt.
Wijkt de marktkoers van de ETF af van de intrinsieke waarde?
Bij traditionele indexfondsen worden de koersen van alle effecten aan het eind van elke dag opgeteld, zodat de intrinsieke waarde eenvoudigweg overeenkomt met deze optelsom gedeeld door het aantal aandelen van het fonds.
De intrinsieke waarde van een ETF wordt op dezelfde manier berekend. Maar ETFs hebben ook een marktprijs, die overeen komt met de waarde die beleggers bereid zijn te betalen voor elk aandeel van het ETF op elk gegeven moment tijdens de handelsdag. Bij veel verhandelde ETFs zijn de marktkoersen in lijn met de intrinsieke waarde. Maar met de toenemende volatiliteit van de afgelopen maanden, zijn er diverse voorbeelden waarbij de marktkoersen van een ETF afwijken van hun intrinsieke waarde. Soms kunnen die verschillen aanzienlijk zijn.
Dat een ETF in het verleden boven of onder de intrinsieke waarde heeft genoteerd hoeft geen breekpunt te zijn en kan er ook op wijzen dat de ETF-marktkoers actueler is dan de intrinsieke waarde. Morningstar ETF-analisten Paul Justice en Bradley Kay lichten dat toe in deze video. Maar het is een fenomeen waar u van op de hoogte moet zijn voordat u overschakelt op ETFs.
Zijn belastingaspecten een belangrijke overweging?
Een van de belangrijkste voordelen van zowel ETFs als traditionele indexfondsen die de brede aandelenbeursbenchmarks volgen, is dat zij in de meeste gevallen belastingtechnisch gunstiger zijn. Zij geven minder belastbare kapitaalwinsten door aan hun aandeelhouders) dan actief beheerde beleggingsfondsen, waar de hogere omloopsnelheid tot hogere belastingen kan leiden. (Obligatie-ETFs zijn in de meeste gevallen niet gunstiger dan obligatie-indexbeleggingsfondsen). Zowel een ETF als een indexbeleggingsfonds komen dus in aanmerking voor het aandelengedeelte van uw belastbare portefeuille. Maar ETFs hebben nog meer mogelijkheden om de belastingen zo laag mogelijk te houden, zoals getoond wordt in deze diavoorstelling. Hoewel ETFs niet altijd fiscaal gunstiger zijn dan vergelijkbare traditionele indexbeleggingsfondsen, beschikken ETFs in verloop van tijd over meer instrumenten om de belastingen te minimaliseren dan traditionele indexfondsen.
Gebruikt u opties? Doet u aan intra-daytrading?
Afgezien van de vraag of deze technieken aan te bevelen zijn voor de meeste individuele beleggers (en ik denk dat dit niet het geval is), is het de moeite waard te vermelden dat ETFs een breder scala aan handelstactieken bieden, inclusief het gebruik van opties en intra-daytrading, dan beschikbaar zijn voor beleggers in traditionele indexbeleggingsfondsen. Als u prijs stelt op die flexibiliteit en, nog belangrijker, als u ervan overtuigd bent dat u hiervan kunt profiteren, dan kan het zinvol voor u zijn om over te stappen op een ETF.
Begint u klein?
In tegenstelling tot traditionele indexbeleggingsfondsen kennen ETFs geen minimumbedragen, waardoor ze een goede keus zijn voor beleggers die het indexaspect aantrekkelijk vinden maar niet veel geld hebben om te beginnen. Als u echter een klein bedrag verwacht aan te houden op uw rekening, kijk dan ook naar de kosten voor het aanhouden van de rekening en andere kosten, die een fors deel van kleinere belegde bedragen kunnen opslokken.
