Bij Morningstar hangt de vlag uit en wordt er champagne geserveerd. Hester Borrie van Robeco gaf namelijk in een interview met Fondsnieuws aan, dat de kick back fee van haar mag verdwijnen. Ik stel dan ook voor dat Robeco vanaf nu geen kick back fees meer betaalt (bestaande contracten natuurlijk wel netjes uitdienen) en de management fees halveert. Bestaande klanten zullen er wel bij varen.
Ik vind het een goed idee, maar misschien weet u niet eens wat een kick back fee is. Laat ik het nog eens uitleggen. Allicht is dat de laatste mogelijkheid want binnenkort zal hij verdwijnen als de diverse functionarissen die zich erover hebben uitgelaten de daad bij het woord voegen.
Het zit zo. U koopt waarschijnlijk via uw (internet)bank beleggingsfondsen. Behalve de eventuele aan- en verkoopkosten betaalt u aan uw bank geen vergoeding. Wel betaalt u aan het beleggingsfonds een management fee plus nog wat andere kosten. Nee, daar krijgt u geen rekening van, maar het beleggingsfonds verrekent dit dagelijks in de koers van de beleggingsfondsen. De beheerkosten of management fee dekken echter niet alleen de kosten van de beheerder of de managers, maar ongeveer de helft van de fee wordt doorgegeven aan degene die u het fonds verkoopt. In de meeste gevallen is dat uw bank.
Nadelen
Deze constructie heeft nadelen. Zij is niet transparant. Veel beleggers weten niet dat de adviseur van een bank op deze manier verdient aan de verkoop van beleggingsfondsen. Ook is het beste advies niet gewaarborgd, want u kunt er niet achterkomen of het fonds dat zo aanbevolen wordt door uw bank echt het beste beschikbare fonds is. Of dat het de hoogste kick back vergoeding aan uw bankier betaalt. Een derde nadeel is, dat bestaande en goedkope klanten van beleggingsfondsen helemaal niet gediend zijn met hoge fees die ze moeten betalen om distributeurs te paaien om meer nieuwe klanten te werven.
Hoe het dan wel moet? U moet de beheerders van uw beleggingsfondsen betalen voor de diensten die zij leveren en uw bank – en dat is nieuw – een adviesvergoeding voor de prachtige adviezen die uw bankier geeft.
Voor de verkopers van beleggingsfondsen, de bankiers, lijkt het afschaffen van de kick back fee nadelig. Zij moeten hun klanten immers confronteren met rekeningen voor geleverde diensten, terwijl tot voorheen deze vergoeding aan het oog was onttrokken. Maar ook de bankiers zien in, dat het verdienmodel op de schop moet. Theodoor Gilissen zoekt een ander verdienmodel en ook Pim Mol van de Rabobank erkent dat het huidige verdienmodel onhoudbaar is. Mooi. Vandaag nog afschaffen zou ik zeggen.
Indexknuffelaars
Ook bij de Autoriteit Financiële Markten let men op de belangen van beleggers. De financiële waakhond is er achter gekomen, dat fondsen die nauwelijks van de benchmark afwijken ook nauwelijks een kans op outperformance hebben. En bij fondsen die in Nederlandse large caps beleggen zijn er nog al wat van deze indexknuffelaars. Theodor Kockeltoren wil deze semi indexvolgers vermomd als actieve beheerders waarschuwen en uiteindelijk zelfs misschien wel hun vergunning afpakken.
En of de AFM hiermee nou zo’n verstandige uitspraak doet, betwijfel ik. Moet de AFM zich bemoeien met het beleggingsbeleid van beleggingsfondsen? Een heel nieuwe discussie ligt op de loer. Voor nu kan ik het in ieder geval eens zijn met Kockeltoren als hij stelt, dat fondsen die niet veel van de index afwijken en wel hoge kosten in rekening brengen, de index -waarschijnlijk- niet zullen verslaan en geen toegevoegde waarde aan beleggers bieden.