Bezitters van smartphones (mobiele telefoons waarmee niet alleen gebeld kan worden, maar waarmee ook het internet kan worden opgegaan en die over handige applicaties beschikken) zijn weinig loyaal. Van de eigenaren van smartphones zegt 56 procent nog niet te weten welk merk hun volgende hebbeding wordt. Dat concludeert martkonderzoeksbureau GfK in een recent onderzoek. Fabrikanten van mobiele telefoons moeten hard knokken om klanten te behouden. Alleen Apple weet met zijn iPhone klanten aan zich te binden voor de langere termijn.
Morningstar onderzoekt de succesfactoren voor fabrikanten van mobiele telefoons en kijkt welke aantrekkelijk zijn om in te beleggen. Motorola, Nokia, Apple en Research in Motion (RIMM) komen voorbij.
Drie criteria
Er zijn drie criteria te onderscheiden waaraan een maker van mobiele telefoons moet voldoen om tot de winnaars te behoren: controle over/bezit van zowel hardware als software, schaalgrootte en echt slimme functionaliteiten op de telefoon. Gebeurtenissen in het afgelopen jaar bevestigen het belang van deze criteria. Zo gaf Palm zijn pogingen op om onafhankelijk te blijven. De onderneming voldeed aan het eerste en laatste criterium, maar was eenvoudigweg niet groot genoeg om zelfstadindig te overleven.
Nokia heeft stappen ondernomen om volledige controle over Symbian, het besturingssysteem voor zijn mobiele telefoons, te krijgen door het over te nemen van het consortium dat het systeem als open source software aanbood.
Insluiten
Mobieltjesfabrikant Motorola is onbetwist aan het terugkomen na jaren van opboksen tegen concurrenten (koers Motorola). Zijn Droid-toestellenlijn is de gouden standaard voor het Android-besturingssysteem van Google. De verkopen volgen het grote succes van Android. Motorola is zelfs zo overtuigd, dat het zijn divisie voor mobiele telefoons begin 2011 wil verzelfstandigen.
Toch denkt Morningstar, dat de mobiele divisie van Motorola het moeilijk zal krijgen om een consistente winst te genereren. Aanbieders van mobiele telefonie mogen dan Motorola's telefoons omarmen, de enige reden voor hen om het Android-platform te promoten is om een plek te veroveren in de relatie tussen de telecommaatschappij en zijn klant. En Motorola is niet de enige fabrikant met toestellen geschikt voor Android.
Dat diverse telefoonproducenten telefoons verkopen die geschikt zijn voor het Android-platform, zorgt voor onderlinge concurrentie en maakt dat deze ondernemingen onderling afhankelijk zijn van elkaars productcycli en prijsbeleid. En ze zijn afhankelijk van de telecommaatschappijen die bepalen welk toestel ze opnemen en promoten in hun abonnementen.
En belangrijke factor is of een besturingssysteem voor mobiele telefoons gebruikers kan 'insluiten'. Dat het bellers afhankelijk maakt van het toestel in plaats van andersom. Morningstar denkt, dat het Android-platform gebruikers kan 'insluiten' net zoals Apple's besturingssysteem iOS voor op de iPhone. Bijvoorbeeld omdat gebruikers gewend raken aan het systeem en uit gewoonte niet willen overstappen of omdat overstappen hoge kosten met zich meebrengt.
Maar er is een belangrijk verschil: als een gebruiker van een iPhone een nieuwe iPhone wil kan hij óf een huidige generatie iPhone nemen of wachten tot een volgende generatie. Kortom: hij kan alleen bij Apple terecht. Als een beller van de eerste generatie Motorola Droid-telefoon een nieuw toestel wil, dan heeft hij -in tegenstelling tot de Apple-gebruiker- verschillende opties. Hij kan kiezen uit telefoons met Android van Motorola, maar ook van HTC, Samsung en Sony-Ericsson. Een beller kan een voorkeur hebben, maar zijn keus kan ook bepaald worden door welk toestel een telecommaatschappij op dat moment aanbiedt of waar flink reclame voor wordt gemaakt.
Nokia's rommelige strategie
De Finse mobieltjesfabrikant Nokia (koers Nokia) heeft schaalgrootte, heeft zowel soft- als hardware in eigen beheer en heeft een serie smartphones van goede kwaliteit. Het heeft dus de potentie om een sterke concurrent van Apple en Research in Motion (maker van de Blackberry) te zijn. Toch vind Morningstar, dat Nokia veel te veel verschillende type mobiele telefoons aanbiedt en dat zijn beleid rond besturingssystemen een chaos is met Symbian, Series 40 en MeeGo (voorheen Maemo) naast elkaar. Het lijkt er echter op, dat de nieuwe Nokia-topman Stephen Elop een koers uitzet die focust op een kleiner aanbod van telefoons en op één -hooguit twee- besturingssystemen. Daarmee wordt verwarring bij ontwikkelaars van apps en consumenten weggenomen.
Topper
Apple, met zijn inmiddels iconische iPhone, blijft het favoriete aandeel van Morningstar als het om makers van mobiele telefoons gaat (koers Apple). Het aantal 'Apple-haters' groeit niet langer en 'antenna gate' (ontvangstproblemen bij de iPhone 4) liep met een sisser af. Apple is niet zelfgenoegzaam en blijft zijn iOS-platform verbeteren. Als gevolg daarvan blijft tevredenheid onder gebruikers groot en een meerderheid van iPhone-gebruikers zou het toestel aanbevelen aan bekenden. Morningstar stelt dat Apple wel hele grove fouten moeten maken wil het van zijn troon vallen.
Minder enthousiast is Morningstar over RIMM (koers RIMM). De fair value van de onderneming is verlaagd. Ondanks dat de BlackBeryy het beste overall communicatie-apparaat is voor bellen en e-mailen blijft het toch achter op iOS en Android als het gaat om functionaliteiten als surfen op internet en applicaties van derden. Zelfs de Blackberry 6 OS dicht de kloof niet. Morningstar ziet zelfs een potentiële verwarring omdat RIMM's nieuwe tablet PlayBook op een nieuw besturingssysteem draait: QNX. En RIMM heeft plannen om BlackBerry OS en QNX samen te voegen. Dat kan onafhankelijke applicatie-ontwikkelaars afschrikken En of makers van mobiele telefoons er nou dol op zijn of niet, de beschikbaarheid van applicaties blijft extreem belangrijk voor het de adoptatie en het succes van een smartphone.
Nu vrijwel alle mobiele telefoons op het internet kunnen en over dezelfde eigenschappen beschikken wordt de toegang tot diensten om meer uit de telefoon te halen steeds belangrijker, stelt het eerdergenoemde GfK-onderzoek vast. Als een smartphone niet doet wat hij belooft of wat een beller hoopt, dan is de maker de beller kwijt.