De wat betreft omvang grootste duurzame fondsen in Nederland zijn zogenoemde groenfondsen. Dat is vanwege hun belastingvoordelen. Het nieuwe kabinet draait echter de fiscale duimschroeven aan, maar de voordelen blijven gedeeltelijk bestaan. Een andere bekende duurzame categorie zijn wereldwijde aandelenfondsen die binnen sectoren de meest duurzame aandelen kiezen. Interessanter zijn wellicht duurzame fondsen die eens wat anders doen, zoals beleggen in obligaties.
Criteria
Sarasin Sustainable Bond belegt in kredietwaardige staats- en bedrijfsobligaties in euro’s. Fondsbeheerder Patrick Janovjak die werkt voor de Rabo-dochter, kiest uitgevende instellingen op basis van conventionele financiële criteria, maar ook op ethische, ecologische en maatschappelijke factoren. De beoordeling van de duurzaamheid wordt uitgevoerd door een intern team van niet minder dan negen man.
In 'kritische' sectoren zijn echter alleen bijzonder duurzame ondernemingen toegestaan, omdat zowel de duurzaamheid van de sector in zijn geheel als van het bedrijf zelf in vergelijking met de concurrenten wordt beoordeeld. Vanuit risicoperspectief heeft deze aanpak bijvoorbeeld in 2008 de gewenste resultaten opgeleverd, omdat bijzonder door de financiële crisis getroffen ondernemingen, waaronder banken en automobielfabrikanten, niet voldeden aan de duurzaamheidscriteria en zodoende niet in de portefeuille waren vertegenwoordigd.
Ook de landenbeoordeling, die de beschikbaarheid van grondstoffen en de efficiency in het gebruik ervan analyseert, heeft gunstig uitgepakt. De meeste landen in de periferie van de eurozone werden daarbij gezien als minder duurzaam, waar het fonds dit jaar voordeel van ondervond tijdens de euroschuldencrisis. Het fonds vindt Morningstar interessant, maar de kosten zijn aanzienlijk en daarom gaan we niet verder dan een “Standard” beoordeling.
Tot de best renderende beleggingsfondsen uit Nederland in 2010 behoren eveneens twee duurzame fondsen die beleggen in Europese small en midcap-aandelen: ASN Small & Midcap Fonds en Kempen Sense. Beide fondsen worden door Kempen beheerd vanuit Edinburgh door Rory Hammerson sinds april 2010. Gezien de ervaring en het goede track record die Hammerson bij zijn vorige werkgever Scottish Widows heeft opgebouwd heeft Morningstar het Sense-fonds een bovengemiddelde beoordeling van Superior gegeven. Hij wordt ondersteund door een relatief groot en ervaren team van vijf beheerders. Het Kempen Sense Fund belegt in kleinere en middelgrote Europese bedrijven, die een screening op duurzaamheid hebben ondergaan. Het team belegt met veel overtuiging, wat resulteert in een geconcentreerde portefeuille van ongeveer 40 aandelen. De beheerders zijn op zoek naar financieel gezonde bedrijven, met een sterke winstgevendheid en sterke vrije kasstroom.
Het bedrijfsmodel dient simpel te zijn, de concurrentiepositie goed en het management sterk. De bedrijven worden vaak meerdere keren bezocht voor erin wordt belegd en men voert actief overleg over de strategie met het management. Een kleiner gedeelte van de portefeuille bestaat uit 'special situations', aandelen die in een overgangsfase zitten door bijvoorbeeld veranderde regelgeving of een organisatorische wijziging. De aanpak heeft tot goede resultaten geleid. En dat geldt ook voor het ASN Bank het Small & Midcap Fonds. Het fonds is wel anders want door de strenge criteria van ASN worden complete sectoren uitgesloten en ook veel bedrijven.
Superior
Het ASN Milieu & Waterfonds is een ander fonds van deze aanbieder dat van Morningstar de beoordeling “Superior” heeft gekregen. Waar ASN het beleggingsbeleid bepaalt en beoordeelt of bedrijven voldoen aan haar duurzaamheidscriteria, is de aandelenselectie hier uitbesteed aan het Engelse Impax Asset Management. Het belegt de helft van het vermogen in watergerelateerde bedrijven. De overige helft wordt gevormd door bedrijven werkzaam in de sectoren duurzame energie (30 procent) en afvalverwerking (20 procent). Eén van de onderscheidende kenmerken is het team, dat onder leiding staat van Jon Forster en Bruce Jenkyn-Jones. In het afgelopen jaar zijn twee analisten aangenomen, waardoor nu in totaal tien beheerders en analisten zich bezighouden met de strategie. Hiermee behoort het tot de grootste teams in dit segment.
Het proces is gericht op het vinden van redelijk gewaardeerde aandelen in thema’s en sectoren, waarvan ze verwachten dat deze in de komende jaren aan invloed gaan winnen. Voorbeelden van thema’s zijn het toenemende gebruik van LED in bijvoorbeeld laptops en TV’s en de stimuleringspakketten waartoe overheden wereldwijd tijdens de crisis hebben besloten. ASN toetst bedrijven op duurzaamheid. Wat resteert is een redelijk gespreide portefeuille van ongeveer 60 aandelen en een aansprekend rendement. Ook bij duurzame fondsen is er voor elk wat wils.
Dit artikel verscheen eerder in De Telegraaf.