Morningstar
AanbevolenNieuws Whats New IconProfessionele beleggers Whats New IconAwards for Investing Excellence Whats New Icon
Analysis

MENA-fondsen: meer dan olie en gas

Waarom fondsen op het Midden-Oosten en Noord-Afrika ondanks het risico -tot voor- kort aantrekkelijke rendementen boden.

Oliver Kettlewell 01 februari, 2011 | 11:32
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Onder de meer dan 50 fondsen die de Morningstar vergelijkingsgroep voor Afrika en het Midden-Oosten vormen, zijn er slechts zeven met een track-record van langer dan drie jaar. Dit bevestigt eens te meer het feit dat MENA-fondsen als beleggingsstijl nog in de kinderschoenen staan. Het oudste van alle fondsen in deze groep is JP Morgan Emerging Middle East Equity, dat in 1998 werd geïntroduceerd. Dit fonds staat bovenaan voor wat betreft het rendement over drie jaar en heeft ook de beste track-record over vijf jaar van de actief beheerde fondsen.

Turks fruit
Een belangrijke reden voor JP Morgan’s uitstekende resultaat op lange termijn is zijn historische hoge blootstelling aan Turkije, een van de best presterende aandelenmarkten de afgelopen jaren. Turkse banken kwamen relatief ongeschonden uit de kredietcrisis die vele banken in ontwikkelde markten in grote problemen bracht. Het land ging de crisis in met een van 's werelds best gereguleerde financiële systemen, vooral omdat Turkije in 2001 een eigen bankcrisis had doorgemaakt en banken daarna verplicht waren activa van hogere kwaliteit aan te houden. Van alle fondsen in de tabel heeft JP Morgan de grootste blootstelling aan Turkije en het heeft geprofiteerd van het aanhouden van Turkse banken met robuuste activa in de boeken.

Ook de goede aandelenselectie heeft bijgedragen aan het succes van het fonds. Een grote positie in het Koeweitse telecommunicatiebedrijf Zain zorgde voor een groot deel van de outperformance in 2010. Het telecomaandeel is een goed voorbeeld van de meer gediversifieerde sectorbasis die MENA-fondsen tegenwoordig hebben, in vergelijking met de sterke afhankelijkheid van olie en gas in het verleden. Ter illustratie, slechts twee van de top-10 aandelen in onze resultaatanalyse voor dit fonds waren energieaandelen. Zain kan worden beschreven als een typisch MENA-aandeel; het hoofdkantoor van het bedrijf staat in Koeweit en het is actief in het hele Midden-Oosten en in Afrika. De onderneming heeft met succes diensten met hoge marges opgebouwd, zoals mobiel breedband, en plukt de vruchten hiervan in omzet en aandelenkoers.

Schuldencrisis rond Dubai World
Ook Schroder ISF Middle East heeft een bewonderenswaardige staat van dienst op lange termijn. Schroders gebruikt een multi-locatiebenadering voor zijn portefeuillebeheer. Hoofdbeheerder Allan Conway werkt vanuit Londen, samen met Schroders team voor opkomende markten. Drie in Dubai werkende portefeuillebeheerders zijn verantwoordelijk voor het dagelijkse aandelenonderzoek. Het fonds kwam in de tweede helft van 2010 sterk terug nadat het zwaar te lijden had gehad van zijn blootstelling aan in de VAE genoteerde aandelen die zware verliezen hadden geleden omdat zij geassocieerd werden met de problemen rond Dubai World.

Deze problematiek eind 2009 was in de MENA-regio de tegenhanger van de Lehman Brothers-crisis. Hoewel vastrentende waarden centraal stonden en de obligatie-emissies in de regio sterk werden afgeremd, hadden ook de aandelenmarkten te lijden. Dubai’s aandelenmarkt herstelde zich snel vanwege de enorme financiële reserves die de regering van de VAE dankzij de olie-inkomsten had weten op te bouwen. De begrotingsoverschotten waarover vele MENA-landen beschikken, kunnen worden gebruikt om bedrijven te redden of economieën te stimuleren, afhankelijk van de mogelijke problemen waarmee de regio in de toekomst wordt geconfronteerd. Weinig landen in de ontwikkelde wereld hebben op dit moment de beschikking over dergelijke reserves.

Uit het recentste rapport van het Internationale Monetaire Fonds over de regio blijkt dat de correlaties tussen de aandelenmarkten van vele MENA-landen afnamen na het faillissement van Lehman Brothers in 2008 en opnieuw na de crisis rond Dubai World in 2009. Dit betekende dat 2010 een van de beste jaren moest zijn voor actief beheerde fondsen, omdat de grote rendementsverschillen tussen de aandelenmarkten en bedrijven in de regio actieve beheerders in staat stelden om zich te bewijzen.

Meer dan alleen olie- en gasbedrijven
Ondanks de grote voorraden olie en gas in het Midden-Oosten en Noord-Afrika zijn MENA-fondsen niet alleen afhankelijk van olie en gas. Het is duidelijk dat olie in deze regio altijd een grotere rol zal spelen dan in andere, maar MENA-overheden hebben hun inkomsten uit het zwarte goud slim geïnvesteerd in een scala aan sectoren. Toerisme is een veel genoemd voorbeeld. We kennen allemaal de beelden van luxehotels en ski-resorts in de woestijn. Sectoren als telecommunicatie en industrie hebben echter ook geprofiteerd van investeringen op grote schaal. De financiële branche, die olieopbrengsten in tastbare projecten steekt, is nu de grootste sector in de regio. Fondsen met een gespreide portefeuille mety belangen niet alleen in olie en gas, maar ook in andere sectoren zullen bij beleggers meer in de smaak vallen dan fondsen met een geconcentreerde portefeuilles.

Pure inzet
Wij stelden eerder dat de blootstelling aan Turkse aandelen een belangrijke succesfactor is geweest voor de best presterende fondsen zoals die van JP Morgan en Schroders, die beide sterk op het land inzetten. Het is interessant op te merken dat de Wereldbank Turkije niet classificeert als MENA-land en Turkije is waarschijnlijk al in de fondsen voor opkomende landen van vele beleggers vertegenwoordigd, zij het dan in verschillende mate. Voor beleggers die al aanzienlijke belangen in Turkse aandelen hebben, zijn er nog andere interessante MENA-fondsen. De sterkste pure inzet op de regio is ING (L) Invest MENA – dit heeft geen blootstelling aan Turkije en richt zich vooral op de Arabische landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Hoewel het fondsrendement is achtergebleven bij dat van vele vergelijkbare fondsen, presteert het wel beter dan de MENA-benchmark en dan fondsen die een vergelijkbare pure inzet op de regio plegen. Volgens ons is de kans groot dat dit fonds bovengemiddeld blijft presteren, gezien het ervaren, in Dubai gevestigde beheerteam en de hoge kwaliteit van het beleggingsproces. Deze kenmerken leidden ertoe dat de in Londen gevestigde researchonderneming Old Broad Street Research het fonds in oktober 2010 een rating A verstrekte.

Promotiekandidaten
De meeste fondsen voor opkomende markten houden weinig aandelen uit het Midden-Oosten of Afrika in portefeuille. Dergelijke landen worden gewoonlijk als grenslanden aangeduid en wachten nog op de “promotie” naar de status van opkomend land. De MENA-regio is voor vele vermogensbeheerders nog onbekend terrein en er is een stormloop ontstaan om nieuwe fondsen te introduceren teneinde van het toenemende belang van de regio te profiteren. Deze regio is ondervertegenwoordigd in de portefeuille van de meeste beleggers, dus een allocatie van 5-10% kan diversificatievoordelen bieden. Wij willen er echter wel voor waarschuwen dat MENA een van de meest volatiele regio’s blijft voor beleggingen en dat allocatiebeslissingen bepaald moeten worden aan de hand van de risicobereidheid, beleggingshorizon en overige aandelenallocatie van de afzonderlijke belegger. Voor beleggers met een meer gebruikelijke aandelenportefeuille met een lage blootstelling aan grensmarkten, lijken ons de fondsen van JP Morgan en Schroders de veiligere keuze. Meer ervaren beleggers in opkomende markten die een minder gebruikelijk pad naar de MENA-regio willen betreden en nog meer diversificatie willen kunnen het fonds van ING overwegen omdat dit misschien beter past binnen hun vermogensallocatiestrategie. 

   

TAGS
Facebook Twitter LinkedIn
Font-Size

Over de auteur

Oliver Kettlewell  is a fund analyst with Morningstar OBSR.

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten

De Star Rating voor aandelen van Morningstar wordt toegekend op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Morningstar kent Star Ratings toe op basis van de raming door een analist van de reële waarde van een aandeel. De Star Rating wordt door vier componenten bepaald: (1) ons oordeel over de economische slotgracht van het bedrijf, (2) onze raming van de reële waarde van het aandeel, (3) onze onzekerheid met betrekking tot die raming van de reële waarde, en (4) de huidige marktprijs. Die criteria samen leiden tot een unieke rating die elke dag wordt geüpdatet. Een rating van vijf sterren betekent dat het aandeel een goede waarde vertegenwoordigt tegen zijn huidige koers; een rating van één ster niet. Als ons uitgangspunt correct is, dan zal de marktprijs in de loop van de tijd, doorgaans binnen de drie jaar, gaan samenvallen met onze raming van de reële waarde. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de Morningstar Star Rating voor aandelen, ga naar

De raming van de kwantitatieve reële waarde is de door Morningstar uitgevoerde raming van het bedrag per aandeel uitgedrukt in USD dat het eigen vermogen van een bedrijf vandaag waard is. De raming van de kwantitatieve reële waarde is gebaseerd op een statistisch model afkomstig van het analistenteam van Morningstar gespecialiseerd in de raming van de kwantitatieve reële waarde van bedrijven, en omvat een financiële prognose van het bedrijf. De raming van de kwantitatieve reële waarde wordt dagelijks berekend. Het is een projectie/opinie, geen feitelijke verklaring. Beleggingen in effecten zijn onderhevig aan markt- en andere risico's. Resultaten van een effect uit het verleden bieden geen garantie en zijn geen indicatie voor toekomstige resultaten. Voor meer informatie in verband met de raming van de kwantitatieve reële waarde, ga naar

De Morningstar Medalist Rating is de samenvattende weergave van Morningstar’s vooruitkijkende analyse van beleggingsstrategieën zoals die worden aangeboden via specifieke instrumenten met een beoordelingsschaal van Gold, Silver, Bronze, Neutral en Negative. De Medalist Ratings geven aan welke beleggingen naar het oordeel van Morningstar waarschijnlijk in staat zijn om in de loop van de tijd een relevante index of peer group gemiddelde te verslaan op voor risico aangepaste basis. Beleggingsproducten worden beoordeeld op drie belangrijke pijlers (People, Parent en Process) die, als ze gekoppeld worden aan de beoordeling van kosten, de basis vormen voor Morningstar’s overtuiging op de verdiensten van die producten en die hun Medalist Rating bepalen. De pijler ratings kennen de gradaties Low, Below Average, Average, Above Average en High. Pijlers kunnen beoordeeld worden via de kwalitatieve beoordeling van een analist (ofwel direct aan een instrument dat de analist volgt, ofwel indirect als de pijler ratings van een gevolgd instrument toegepast worden op een verwant niet-gevolgd instrument), of via het gebruik van algoritmische technieken. Instrumenten worden aan de hand van hun verwachte prestatie gesorteerd in rating groepen die worden gedefinieerd door hun Morningstar Categorie en hun actieve of passieve status. Als analisten een instrument direct volgen, kennen ze de drie pijler ratings toe op basis van hun kwalitatieve beoordeling, getoetst door het Analyst Rating Committee, en monitoren en evalueren deze ten minste iedere 14 maanden. Als de instrumenten ofwel indirect door analisten worden gevolgd, ofwel door algoritme, dan worden de ratings maandelijks toegekend. Voor gedetailleerde informatie over deze ratings en hun methodologie kunt u terecht op: here

The Morningstar Medalist Ratings zijn geen feiten en het zijn ook geen credit of risico ratings. De Morningstar Medalist Rating (i) moet niet worden gebruikt als de enige basis bij het beoordelen van een beleggingsproduct, (ii) omvat onbekende risico’s en onzekerheden die verwachtingen kunnen doorkruisen en tot andere dan verwachte uitkomsten kunnen leiden, (iii) is niet gegarandeerd gebaseerd op volledige of accurate aannames of modellen als ze algoritmisch zijn bepaald, (iv) bevat het risico dat het rendementsdoel niet wordt gehaald vanwege zaken als onverwachte wijzigingen in beheer, technologie, economische ontwikkeling, rentebewegingen, kosten, concurrentiedruk, wetgeving, wisselkoersen, belastingen en wijzigingen in politiek of sociaal klimaat, en (v) moet niet worden gezien als een aanbeveling om beleggingsproducten te kopen of verkopen. Een verandering in de fundamentele factoren achter de Morningstar Medalist Rating kan betekenen dat de rating niet langer accuraat meer is.

Voor informatie over de historische Morningstar Medalist Rating voor beleggingsfondsen die Morningstar volgt, kunt u terecht bij uw lokale Morningstar kantoor.

Gedetailleerde informatie over belangenconflicten, waaronder EU MAR publicaties, leest u in het document “Morningstar Medalist Rating Analyst Conflict of Interest & Other Disclosures for EMEA” dat u hierkunt vinden.

Selecteer de website van uw keuze Om te weten of deze website relevant voor u is, vernemen we graag of u een particuliere of een professionele belegger bent.