Opkomende markten zijn hip. Het is trendy om te beleggen in emerging markets. Over de afgelopen 12 maanden hebben we een enorme instroom gezien van kapitaal in beleggingsfondsen en ETFs die beleggen in opkomende markten. Beleggers lijken daarmee het gezegde “rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst” volledig vergeten te zijn. Emerging markets waren één van de best presterende categorieën in het afgelopen decennium dankzij de sterke prijsstijging die we bij grondstoffen zien, dankzij een verhoogde consumptie in de landen zelf en dankzij een aantal grote ondernemingen uit deze markten die hun weg naar de beurs gevonden hebben.
Ook de vooruitzichten blijven zeer positief, al is dit niet zonder risico. Zo zien we een zeer hoge volatiliteit in deze markten. Zo verloren beleggingsfondsen in deze categorie in de periode van eind 2007 tot vroeg in 2009 bijna tweederde van het belegde vermogen en ook deze week was er heel wat marktrumoer rond Brazilië en China.
Bovendien zijn de waarderingen een stuk minder aantrekkelijk dan enkele jaren geleden. Daarom is het belangrijk om rekening te houden met het feit dat een groot deel van de verwachten groei in deze markten al ingeprijsd is.
Hoe kunt u nu beleggen in opkomende markten?
Over de afgelopen 25 jaar heeft Morningstar ’s werelds grootste database van beleggingsinstrumenten opgebouwd, met daarin fundamentele data van 270.000 individuele beleggingsproducten en real-time data van ruim 4 miljoen beursverhandelde instrumenten. Of het nu gaat om individuele aandelen, beleggingsfondsen, pensioenfondsen, pensioenspaarfondsen, Tak23 fondsen, hedge fondsen, ETFs, futures, opties, grondstoffen… het zit allemaal in de Morningstar database.
Bovendien verzamelen we niet enkel de data, we geven ook een beoordeling en dat doen we met één van de grootste teams van onafhankelijke fonds- en aandelenanalisten wereldwijd.
De index versus beleggingsfondsen
Belegt u best in de index via een ETF of tracker, of toch in beleggingsfondsen als het over opkomende markten gaat? Zoals eerder aangehaald zijn de vier belangrijkste opkomende markten de BRIC landen: Brazilië, Rusland, India en China. Beleggen in emerging markets laat echter iets anders zien. De MSCI Index voor Emerging Markets, voor de meeste beleggers in deze markten de belangrijkste graadmeter, belegt maar liefst 18% in China. Het volgende land in de index is Zuid Korea, wat helemaal niet voorkomt in de afkorting BRIC. Je ziet dan ook dat fondsmanagers verkiezen om meer te beleggen in China en Brazilië, die als de twee grote drijfveren van opkomende markten worden beschouwd, en wat minder in Zuid Korea dat de tweede belangrijkste markt is. Vervolgens spelen Zuid Afrika en Taiwan nog een belangrijke rol in de index voordat India en Rusland met elk 8% aan de beurt zijn.
Als belegger in opkomende markten is het dus niet voldoende om enkel de BRIC landen te volgen. Ook de economische toestand in Zuid Korea, Taiwan en Zuid Afrika heeft een belangrijke impact op de prestaties van de index, en met andere woorden op de prestaties van de beleggingsfondsen die beleggen in opkomende markten. Een fondsmanager doet dit werk voor u en zal ervoor kiezen om bepaalde landen of sectoren minder sterk aan te zetten wanneer zijn overtuiging in die landen of sectoren niet voldoende is. Een ETF volgt puur de index en daarbij moet u telkens 12 maanden wachten voordat deze aangepast worden.
Beleggingsfondsen
Onze analisten beoordelen beleggingsfondsen op basis van 5 elementen: de fondsbeheerder en zijn team, waarbij het persoonelijke gesprek dat anderhalf tot drie uur kan duren, aan de basis liggen. Bij emerging markets zijn de teams vaak verspreid over de hele wereld wat communicatie moeilijk kan maken. We willen tijdens het gesprek een goed gevoel krijgen bij de functionele setup van deze teams. Tijdens dit gesprek wordt ook ingegaan op het beleggingsproces en hoe dat zich verhoudt tot de beleggingsfilosofie van de beheerder. Daarbij komt ook de samenstelling van de portefeuille aan bod en wordt gekeken of dit overeenkomt met het proces en de filosofie. Bij dit laatste zijn we voornamelijk voorstander van actieve beheerders, eerder dan beheerders die de index volgen. Een beleggers is dan namelijk beter af met een ETF. Tot slot wordt gekeken naar de impact van het management van het fondshuis op het fonds en natuurlijk op de kosten. Kosten zijn het belangrijkste bij beleggen en zeker wanneer het komt op beleggen in beleggingsfondsen. We kijken ook naar verborgen kosten zoals de tradingkosten die bij emerging markets vaak een stuk hoger liggen en bijten in het rendement. De beste fondsen krijgen een elite rating. Op dit moment hebben van de 1500 emerging markets fondsen slechts 21 een elite rating. De fondsen van Aberdeen en Comgest zijn daarvan ook geregistreerd bij de CBFA voor verkoop in België.
Het fonds Aberdeen Global Emerging Markets zal ervoor kiezen om bepaalde aandelen uit de index een groter of kleiner gewicht te geven in de portefeuille. Verwacht wordt dat de fondsbeheerder op deze manier in staat is om op lange termijn beter te presteren dan de index, plus de kosten.
Een alternatief is de aanpak van het Comgest Growth Emerging Markets fonds waar de fondsmanager, Vincent Strauss, de index wel gebruikt als maatstaf om te beoordelen of hij wel of niet goed gepresteerd heeft, maar waar het beleggingsproces los staat van de individuele aandelen in de index. Deze actieve strategie en de resultaten die daaruit volgen spreken ons erg aan en zowel het Aberdeen fonds als dat van Comgest hebben bij Morningstar een elite rating, de hoogste rating die we geven aan fondsen.
Exchange Traded Fondsen
Trackers en ETFs zijn niets meer en niets minder dan een index waarin je als belegger kan beleggen. De Bel 20 is op zich enkel een maatstaf, maar de Lyxor Bel 20 geeft u de mogelijkheid om te beleggen in de 20 grootste Belgische ondernemingen. Als we kijken naar opkomende markten, dan zijn de ETFs die de index van opkomende markten volgt, de MSCI Emerging Markets, van iShares, Lyxor, DBx en Credit Suisse te koop op de beurzen van Euronext.
De belangrijkste aanbieders zijn iShares en Credit Suisse die de index fysiek repliceren, met een kost van 0,70% tot 0,75%. De andere aanbieders zoals Amundi, db-x trackers en Lyxor repliceren de index met afgeleide producten, voornamelijk swaps.
Aandelen
Voor de doe-het-zelf belegger kunnen aandelen een prima optie zijn, al gelden de risico’s die we eerder genoemd hebben. Bovendien zijn opkomende markten een ver-van-ons-bed-show.
Bij Morningstar hebben we voornamelijk aandacht voor de fundamentele waardering op basis van toekomstige vrije kasstromen, eerder dan de winst. Bovendien kijken we naar de concurrentiepositie van een onderneming die mee de zekerheidsmarge die we op een aandeel hebben, bepaalt. Op dit moment raadt Morningstar aandelen als Banco Santander Brasil, Cemex en Gerdau aan om te beleggen in deze markten. Maar aandelenbeleggers die minder risico willen lopen, kunnen ook kiezen voor de aandelen van westerse ondernemingen die in opkomende markten actief zijn. Zo heeft Telefonica bijvoorbeeld een aandeel in China Unicom en heeft de onderneming een aantrekkelijke price/sales ratio van 1,24. De recente slechtere prestaties zijn voornamelijk het gevolg van de thuismarkt Spanje, maar Telefonica is zeer actief in andere opkomende markten en haalt nu ruim de helft van haar inkomsten uit Latijns Amerika.
Alternatieven zijn Coca-Cola, dat ongeveer 50% van zijn frisdrank verkoopt in opkomende markten en Proctor & Gamble dat ongeveer een derde van zijn verkoop uit deze markten haalt.
Conclusie
Emerging markets bieden heel wat mogelijkheden voor beleggers die weten waarmee ze bezig zijn. De risico’s zijn er nog steeds. Bij Morningstar raden we aan om te kiezen voor de lange termijnvisie op beleggen en dus ook bij opkomende markten. De waardering zijn echter een stuk minder interessant dan – pakweg – vijf jaar geleden, al zijn de verwachtingen nog steeds positief.
Wilt u meer informatie over beleggen in opkomende markten dan kan u terecht op de website van Morningstar. Op onze website leest u gratis al onze analyses over aandelen, fondsen en ETFs.
