ETFs voor een wereld met minder schulden

De rijke wereld bevindt zich in een balansrecessie, een zeldzaam fenomeen dat ongewone antwoorden vereist. Welke rol spelen ETFs?

Samuel Lee 29 november, 2011 | 14:22
Facebook Twitter LinkedIn

Wie voorspelde dat de economie als een feniks uit de as van de crisis zou verrijzen, sloeg de bal mis. Zelfs de meest pessimistische voorspellers hadden een dergelijk zwakke wereldwijde groei niet zien aankomen. Maar hoe valt dit te verklaren? En hoe moet een belegger hierop reageren?

De laatste recessie was een geval apart. Voorspellers die dachten dat we te maken hadden met een klassieke, door centrale banken veroorzaakte recessie hadden het mis. De economie veerde niet spontaan weer op naar de lineaire trend. De nooit geziene monetaire expansie van de Federal Reserve (Fed) is niet uitgemond in hyperinflatie en de economie leek er amper bij gebaat. Enorme tekorten op de overheidsbegrotingen hebben de rentetarieven niet doen stijgen.

Balansrecessie
Er is één benadering die in het oog loopt omdat ze een verklaring aandraagt voor de situatie: een 'balansrecessie' van de rijke wereld, een these van de internationale econoom Richard Koo. Een dergelijke recessie begint wanneer de nationale schuldenzeepbel barst waardoor bedrijven en huishoudens met devaluerende activa en schuldenbergen te maken krijgen. Normaal winstmaximaliserend gedrag werd op zijn kop gezet omdat particuliere marktspelers nu voornamelijk focussen op de vereffening van hun schulden.

Een monetair beleid voeren wordt heel moeilijk omdat ondernemingen niet bereid zijn geld te lenen tegen gelijk welk rentetarief. De schuldafbouw neemt jaren in beslag en smoort de groei in de kiem totdat de particuliere balansen hersteld zijn. Om te verhinderen dat de economie gaat krimpen, moeten de overheden ondertussen het roer overnemen, met nog grotere begrotingstekorten tot gevolg. Maar de rijke wereld heeft helemaal geen zin in meer schulden. Soberheid is de nieuwe leus. Het model dat de balansrecessie verklaart, suggereert ook meer en langer durende zwarte sneeuw voor de economie indien de publieke fondsen worden afgesloten.

Volgens het verslag 'Debt and deleveraging: The global credit bubble and its economic consequences' van het McKinsey Global Institute is de rijke wereld nog maar pas begonnen met de schuldafbouw, dankzij de overheidsuitgaven die het overnemen van de particuliere financiering. Het verslag heeft van 1930 tot vandaag 45 perioden bestudeerd en stelt vast dat vier patronen steeds weerkeren: de buikriem aanhalen, hoge inflatie, grootschalige wanbetaling en schuldenaflossing. Historisch gezien heeft de schuldafbouw ongeveer zeven jaar geduurd en meestal recessies veroorzaakt in de eerste jaren. "Uit de schulden groeien" is een zeldzaam fenomeen en kwam alleen voor wanneer het gekoppeld was aan een vredesdividend of een 'oil boom'.

Recessie
Herhaalt de geschiedenis zich, dan vormt een recessie in de rijke wereld een mooie opportuniteit, die onze eerste selectie motiveert: PowerShares S&P 500 Low Volatility (SPLV). De aandelen uit dit product zijn trager groeiende bedrijven met lage schulden en een overvloedige kasstroom, die bovendien minder gevoelig zijn voor de marktomkeringen. Wij dekken onze inzet hier af. Als de markt verlies lijdt, wordt dit fonds onherroepelijk meegesleurd, zij het in mindere mate. Herstelt de economie zich echter, dan worden wij nog altijd beloond. Trouwens, aandelen met lage volatiliteit lijken wereldwijd ondergewaardeerd wegens beleggersvoorkeuren en den opeenvolgende toekenning van incentives van fondsbeheerders. Deze aandelen zijn in het algemeen een goed idee.

Soms zijn het inflatie, valutadevalueringen of financiële repressie die de schuldafbouw een handje toesteken. Inflatie en valutadevaluering komen doorgaans voor in opkomende markten. Carmen Reinhardt haalt aan dat vele ontwikkelde landen 'financiële repressie' hebben ingevoerd, de subtiele vereffening van overheidsschulden via beleidslijnen zoals renteplafonds, kapitaalcontroles en verplichte leningen aan een doelpubliek zonder keuze. Goud doet het meestal goed in de drie scenario's. Onze keuze is iShares Gold Trust (IAU). De goudprijs zit recent in de lift, wat de vrees voor een zeepbel voedt. De aantrekkelijke, als verzekering aandoende kwaliteiten zijn goed voor een premie. Goudprijzen vertonen immers vaak een sterke autocorrelatie (trendgevoeligheid). Het risico van goud kan beperkt worden door het koersverloop in de gaten te houden.

Mijden
Uiteindelijk kan het zinvol zijn om economieën te mijden die hun schuld afbouwen. Opkomende markten hebben te maken met een enorme uitbreiding van hun balansen, wat leidt tot een positieve cyclus van activawaardering en inkomensgroei, wat dan weer verdere activawaardering aanspoort. Met relatief lage schuld/bbp-ratio's en enorme reserves van vreemde valuta's is het voor bepaalde opkomende markten een kwestie van jaren alvorens zij zich op het niveau van de rijke wereld bevinden. De opkomende markten hebben echter nog altijd te kampen met interne corruptie en een zwakker wettelijk stelsel. Wij hebben het voor WisdomTree Emerging Markets Equity Income (DEM) omdat het focust op dividenduitkerende bedrijven, waardoor slecht beheerdersgedrag, zoals aandelenverwatering en imperialisme, wordt gefnuikt. Het waarde-effect is ook sterker in minder efficiënte markten. DEM pikt eventueel een hogere premie mee dan waardestrategieën in ontwikkelde markten.

Vele beleggers lijken te denken dat de meest recente recessie net zoals de andere was, alleen dieper. De geschiedenis en de theorie leren ons dat grootschalige schuldafbouw een eigen leven leidt. Negeren op eigen risico dus!


Een versie van dit artikel verscheen voor het eerst in de septembereditie 2011 van Morningstar ETFInvestor.

TAGS
ETF
Facebook Twitter LinkedIn

Over de auteur

Samuel Lee  Samuel Lee is an ETF Analyst with Morningstar.

© Copyright 2024 Morningstar, Inc. Alle rechten voorbehouden.

Voorwaarden        Privacybeleid        Cookie Settings        Beleidsdocumenten