Canadese banken werden door Wouter Bos woensdag bij de parlementaire enquêtecommissie als voorbeeld aangehaald. De oud minister van financiën waarschuwde dat banken weer dreigen terug te vallen in oude fouten. Volgens Bos is er bij banken een grote neiging om weer te streven naar"ongebreidelde wereldwijde groei" en hij stelde beperkingen op het handelen van banken in Groot-Brittannië en Canada ten voorbeeld. In dit artikel wordt de solide Canadese banksector geanalyseerd.
Toen de kredietcrisis in het najaar van 2008 serieuze vormen begon aan te nemen, kwamen in veel Westerse landen zwaktes in het banksysteem aan het licht. Zo niet in Canada, waar de bankomgeving zich ontwikkelde als het model voor andere landen. Canadese banken mogen wat geld verloren hebben en aan waarde hebben ingeboet op aandelenmarkten, er waren geen faillissementen en ze hoefden niet overeind te worden gehouden met staatssteun. In de donkerste dagen van de crisis noemde het World Economic Forum Canadese banken als de meest solide ter wereld. Een eer die ze een jaar later nog eens kregen.
Hoog rendement, laag risico
Morningstar´s aandelenanalisten omschrijven Canadese banken als een belegging met hoog rendement en laag risico. Zes banken domineren de sector en die nemen bijna 90 procent van de deposito´s van het land voor hun rekening. Dat geeft hen schaalvoordeel en maakt het onwaarschijnlijk dat de sector fragmenteert of dat nieuwkomers een betekenisvolle bedreiging kunnen vormen. Verder is de sector sterk gereguleerd door de federale overheid met onder andere strikte regels voor het in buitenlandse handen vallen van Canadese banken, kapitaalreserves en het verstrekken van hypotheken.
Regels beperken ook het risico dat banken kunnen nemen. Zo verbiedt de Bank Act hypotheken met een verhouding lening/waarde van meer dan 80 procent zonder verzekering. De meeste van deze verzekeringen worden verkocht via de Canada Mortgage en Housing Corporation, een bureau van de federale overheid. Hierdoor is weinig kredietrisico bij de banken.
Canadese banken doen meer dan het innen van spaargeld en verstrekken van leningen. Het zijn financiële supermarkten die naast het traditionele bankieren ook doen aan verzekeren, zakenbankieren, effectenhandel en vermogensbeheer. De eigendomsstructuur is extreem gespreid omdat regels voorschrijven dat één aandeelhouder geen belang groter dan 10 procent mag hebben. Aandelen van Canadese banken zijn in de portefeuille van Canadese beleggers de hoeksteen van het gedeelte nationale aandelen.
De laatste tien jaar heeft de totale Canadese banksector een gemiddeld rendement op kapitaal geboekt van meer dan 15 procent. De laatste decennia was er een hoge groei. De Bank of Canada, de centrale bank van het land, temde begin jaren negentig de inflatie en heeft die sindsdien laag gehouden. Dat leidde tot lage rentes die zorgden voor een credit boom. Huishoudschulden als percentage van het bbp is gestegen tot 91 procent waar dat in 1985 nog 35 procent was. Deze geconcentreerde sector heeft geprofiteerd van een genereuze competitieve, gereguleerde en macro-economische omgeving in de laatste decennia.
Morningstar-analisten denken dat de aantrekkelijkheid van de Canadese bankensector over zijn piek is en dat de credit boom voorbij is. De markt zal een hoog rendement op kapitaal blijven bieden, maar de groei zal matigen.
Waar de Canadese thuismarkt verzadigd begint te raken is internationale expansie een belangrijke bron van groei. Met name in de Verenigde Staten, waar banken nog steeds worstelen om hun basis te vinden na aanzienlijke verliezen in 2007 en 2008.
In het vervolg 6 Canadse banken onder de loep staan de hoogtepunten uit de aandelenrapporten van Morningstar over de zes grootste Canadese banken: Royal Bank of Canada, Toronto-Dominion Bank, Bank of Novia Scotia, Bank of Montreal, Canadian Imperial Bank of Commerce en National Bank of Canada.
